تغذیه و کوددهی باغ های گردو (قسمت دوم)

تأمين عناصر کم مصرف :

میزان نیاز و مصرف عناصر ریزمغذی (کم مصرف) شامل آهن، روی، مس، منگنز، بور، مولیبدن و کلر در گیاهان کمتر از عناصر اصلی NPK (نیتروژن، فسفر، پتاسیم است؛ ولی این عناصر نیز نقش کلیدی و بسیار مهمی برعهده دارند و کمبود آنها در بسیاری از باغهای میوه کشور به چشم می خورد.
کمبود عناصر ریزمغذی به شدت باعث اختلال در رشد گیاه شده و در نتیجه عملکرد کمی و کیفی محصول را کاهش می دهد. این کمبود می تواند ناشی از عوامل زیر باشد: وجود بیش از حد کلسیم و PH قلیایی خاک، مصرف بیش از حد کودهای فسفره، کمبود مواد آلی خاک، خشکی محیط و آبیاری کم، تداوم برداشت محصول و مصرف نکردن کودهای ریز مغذی در برنامه سالانه کوددهی نقش هریک از عناصر ریزمغذی و عوارض کمبود و زیادبود آنها در جدول مربوط ارائه شده است. با مشخص شدن اهمیت آنها، در سال های اخیر به استفاده از این عناصر در برنامه غذایی بیشتر توجه شده است.

۱. تأمين عنصر روی با استفاده از سولفات روی و کلاتهای روی:

کمبود روی در درختان گردو به صورت ریز برگی و نزدیک شدن فاصله جوانه ها و در درختان ضعیف به طور شاخص خشکیدگی سرشاخه ها دیده می شود. کود سولفات روی۔ خشک حاوی %۳۴ روی بوده و نوع آبدار آن %۲۴ روی دارد. برای مصرف خاکی فقط به صورت چالکود توصیه می شود. میزان مصرف از این طریق ۵۰ تا ۸۰۰ گرم برای هر درخت است.

همچنین از طریق محلول پاشی به نسبت ۳تا۵ در هزار بعد از گلدهی و در طول فصل رشد طی چند مرحله درخور مصرف است و نیز برای افزایش میوه بندی در ترکیب فروت ست توصیه شده است. خاطرنشان می شود که PH آب محلول می بایست در حد خنثی باشد؛ به همین دلیل اضاف نمودن آهک هیدراته بسته به PH آب به میزان یک سوم سولفات روی مصرفی توصیه می شود.
محلول پاشی سم قارچ کش زینب دومنظوره و حاوی روی است.

همچنین محلول پاشی سولفات روی بهتر است به همراه سولفات منگنز انجام شود. برای کود آبیاری، بی کربنات زیاد آب محدود کننده است و همچنین با کودهای فسفره نباید مخلوط شود.

به منظور کاهش اثرات مخرب PH و زیادی وجود عناصر کلسیم و فسفر خاک، تکنولوژی کودهای کلاته برای انواع ریز مغذی ها در بازار عرضه شده است که با ایجاد پوشش باعث حفظ شرایط جذب این عناصر می شود. کودهای کلاته به صورت تک عنصری نظیر کلات روی %۱۴ و یا در ترکیب کودهای کامل به کار گرفته شده اند و مصرف آنها به صورت مصرف خاکی و محلول پاشی یا در کود را ابیاری توصیه می شود.

با توجه به اهمیت عنصر روی برای تغذیه درختان گردو احتمال تأمین نشدن آن، بسیار مهم است که در برنامه غذایی لحاظ شده و کمبود شدید آن ممکن است باعث سر خشکیدگی شاخه ها و تأخیر در بیدارشدن درختان در بهار شود.

۲. تأمين عنصر آهن با استفاده از سولفات آهن یا کلات های آهن:

عنصر آهن به عنوان مهمترین عامل سبزینه به همراه ازت نقش بسیار عمده ای می در عملکرد و سلامت درختان گردو به عهده دارد و کمبود آن شایع است. کود سولفات آهن حاوی %۱۹ آهن است و د مصرف آن به صورت خاکی چندان مفید است گزارش نشده؛ ولی در هر صورت در چالکود علایم کمبود آهن به میزان ۱۰۰ تا ۷۰۰ گرم برای هر درخت، اثرات بیشتری دارد. استفاده از این کود به صورت محلول پاشی به نسبت ۲تا۵ در هزار میتوباند مؤثر باشد. استفاده از ترکیبات کلاته فقط به فرم EDTA برای محلول پاشی و به میزان ۱ در هزار توصیه شده است.

به طور کلی برای محلول پاشی انواع کودهای آهن بهتر است آب مصرفی اسیدی شود. سكوسترين آهن به فرم EDDHA برای کود آبیاری و مصرف خاکی به میزان ۲۰ تا ۲۰۰ گرم برای هر درخت توصیه شده است. به طورکلی برای محلول پاشی کلات آهن فرم EDTA و کود سولفات آهن، بهتر است آب مصرفی با استفاده از اسید سولفوریک غلیظ به میزان ۰ / ۱ % اسیدی شود. با توجه به خاصیت آنتاگونیسم بین آهن و منگنز، با مصرف کلاتهای آهن ممکن است کلروز منگنز ایجاد شود؛ بنابراین باید در مقدار مصرف و تغذیه متعادل آنها دقت به عمل آید. روش تزریق سولفات آهن به تنه درختان به میزان ۲ تا ۱۰ در هزار نیز آزمایش شده و اثرات مثبتی داشته است.

٣. تأمین عنصر بور با استفاده از اسیدبوریک: اثر بور در رشد لوله گرده و اثر محرک آن در جذب قند و اکسیژن توسط دانه گرده باعث شده تا این عنصر در گرده افشانی گردو اهمیت زیادی داشته باشد. هرچند علائم کمبود این عنصر ممکن است زیاد مشاهده نشود، مشکلات سمیت بور بیشتر بارز بوده و درختان گردو به زیاد بودن بور خاک حساس هستند. از طرفی دامنه کمبود و زیادبود بور محدود است؛ بنابراین آزمایش خاک و گیاه برای تعیین تغذیه بور بسیار اهمیت دارد. با این توصیف، در هر صورت محلول پاشی اسیدبوریک در محلول فروت ست مفید است. اسیدبوریک حاوی %۱۱ عنصر بور بوده و در طول فصل رشد در صورت کمبود می توان به میزان دو در هزار آن را محلول پاشی کرد.

برای محلول پاشی اختلاط آن با کلرور کلسیم، سولفات منگنز، سولفات آهن، سموم آرسنات دار مجاز نیست. مصرف خاکی این کود در چالکود به میزان ۲۰ تا ۲۰۰ گرم تحت شرایط مختلف توصیه می شود. مصرف اسیدبوریک باتوجه به انحلال پذیری مناسب به صورت کود آبیاری نیز امکان پذیر است.

۴. تأمین عنصر منگنز با استفاده از سولفات منگنز: در صورت مصرف بیش از اندازه آهن و روی بالأخص در خاک های آهکی و در حضور فسفر زیاد معمولا کمبود منگنز بروز می کند. از دلایل مهم دیگر در بروز کمبود منگنز، مصرف بیش از اندازه کودهای حیوانی است که ممکن است در شرایط آب وهوایی سرد و مرطوب در ابتدای بهار در درختان گردو دیده شود. کود سولفات منگنز حاوی %۳۲ منگنز بوده و مصرف آن در خاک های آهکی ترجیحا به صورت چالکود مناسب تر است؛ میزان رفت از این طریق ۲۰تا۴۰۰ گرم برای هر درخت توصیه می شود. از طریق محلول پاشی نیز این کود به میزان ۵ در هزار درخور مصرف است. برای جلوگیری از کمبود منگنز باید در مصرف مواد آلی، خصوصا نپوسیده، و در مصرف زیاد کود آهن و روی احتیاط کرد.

تغذیه و کوددهی باغ گردو قسمت اول اینجا کلیک کنید

۵. تأمين عنصر مس با استفاده از سولفات مس: کمبود مس در گردو کمتر دیده می شود؛ ولی در خاک های شنی و آهکی ممکن است بروز کند. میزان نیاز درخت به مس چندان نیست؛ ولی به عنوان یک عنصر محرک رشد مهم و ضروری است. با توجه به سموم مصرفی برای گردو نظیر اکسی کلرور مس و محلول بردو احتمالا این عنصر در حد لازم تأمین می شود؛ ولی در صورت بروز کمبود و ضرورت مصرف، استفاده از سولفات مس %۲۵ به میزان ۳۰تا ۲۵۰ گرم برای هر درخت و ترجیحا به صورت چالکود توصیه می شود. انجام محلول پاشی سولفات مس به میزان ۵ در هزار نیز در طول فصل رشد و به میزان ۲ تا ۴ در فصل خواب (دومنظوره) مفید است. باید خاطرنشان کرد در صورت محلول پاشی، اضافه کردن آهک هیدراته به میزان یک پنجم سولفات مس برای جلوگیری از سوزندگی ضروری است.
ج. کودهای بیولوژیک: کودهای بیولوژیک حاوی ریز جانداران مؤثر در تغذيه گیاهان هستند و در سال های اخیر با توجه به نقش برجسته این کودها در بهبود خواص فیزیکی و شیمیایی خاک و افزایش عملکرد محصول و به ویژه در تولید محصول سالم و در کشاورزی پایدار به آنها توجه شده است.
انواع کودهای بیولوژیک حاوی موجودات ذره بینی نظیر باکتری های تثبیت کننده ازت، باکتری های ریزوسفری، قارچهای همزیست، میکروارگانیسم های حل کننده فسفات، اکسیدکننده های گوگرد، کرم های خاکی، جلبکها و اکتینومیستها هستند. این کودها گاهی به صورت مخلوط با کودهای شیمیایی یا جداگانه به صورت مایه تلقيح استفاده می شوند. قارچهای مایکوریزا، هومیکولا، آسپرژیلوس، پنیسیلیوم و…
و باکتریهای جنس ازتوباکتر، باسیلوس، تیوباسیلوس، سودوموناس، آزوسپريلوم، فلاوباکتریوم، هرباسپريلوم و سیتوناگا و… و بسیاری از موجودات مفید خاک پس از استحصال و پرورش، به صورت مخلوط یا جداگانه بسته بندی و به شکل مایع یا پودر به بازار عرضه می شوند و برای تغذیه و افزایش عملکرد محصول اثر بسزایی خواهند داشت. مقدار مصرف این کودها متفاوت و حدودا ۱ تا ۱۰ لیتر یا کیلوگرم در هکتار است و مخلوط با سایر کودها در چالکود یا به همراه آب آبیاری مصرف می شوند.

حیوانی و گاهی سایر کودهای آلی و شیمیایی در سطح سایه انداز و در محدوده آبگیر درخت پخش شده و سپس با کمک ماشین آلات یا به صورت دستی برگردان می شود. در این روش ضمن از بین رفتن علف های هرز، کل خاک سطحی تقویت و اصلاح می شود. مهم تر از همه فشردگی خاک کم شده و تهویه خاک افزایش می یابد.

با برگردان شدن خاک، على رغم شتاب گرفتن اکسیداسیون مواد آلی خاک و افزایش قابلیت جذب، بخشی از مواد غذایی زودتر از دسترس خارج می شوند؛ با این حال، ساختمان فیزیکی خاک بهبود یافته و بعضی از عناصر غذایی نیز با جابه جایی خاک قابلیت مصرف می یابند.

در هر صورت با درنظر گرفتن مباحث خاک ورزی حفاظتی اگر این کار هرساله انجام نشود و هر سه سال یک بار انجام شود، به خصوص برای مصرف کودهای حیوانی به اضافه کود گوگرد مفید بوده و همچنین نوعی هرس ریشه نیز محسوب می شود.

در مصرف کودهای شیمیایی به دلیل مشکلات ناشی از افزایش سطح تماس بعضی کودها نظیر کودهای فسفره، پتاسه و کودهای ریز مغذی با خاکهای آهکی، بخش عمده ای از این کودها تثبیت یا جذب ناپذیر می شود؛ بنابراین مقدار مصرف انواع کودها در این روش اجبارا بیشتر است. زمان اجرای این روش معمولا در فصل خواب از شروع پاییز و ترجیحا نزدیک بهار است.

۲. روش جالكود: در این روش چاله هایی به عمق ۳۰ تا cm

۵۰ و عرض ۳۰ تا cm ۴۰ در اطراف درخت و در محدوده یک سوم انتهایی سایه انداز و در محل آبگی درخت حفر می شود و کودهای شیمیایی و حیوانی موردنظر بدون اختلاط با خاک در چاله ها ریخته می شود.

تعداد چالکود بسته به شرایط و اندازه و سن درخت می تواند ۲ تا ۱۶ چاله پیش بینی شود. با توجه به شرایط متفاوت در وضعیت آبی و خاکی باغ ها، بهترین فاصله چاله ها از تنه اصلی درخت باید در ابتدا با بررسی مزرعه ای تعیین شود و چاله باید در فاصله ای باشد که در عمق آن ریشه های درشت قطع نشده و موریشه ها مشاهده شود.

در این روش کودهای شیمیایی مستقیما با خاک تماس نداشته و بدون مزاحمت عوامل محدودکننده، جذب عناصر غذایی به خوبی صورت می گیرد.

ولی همچنان عامل بی کربنات آب آبیاری ممکن است اثر سوء داشته باشد. از طرفی تنها ۵ % و حداکثر %۲۰ ریشه ها در معرض كوددهی هستند؛ لذا با توجه به مزایای اجرای چالکود، این روش هنگام وجود محدودیت زیاد، قابل قبول و کارآمد است. زمان اجرای این روش معمولا در اسفندماه توصیه می شود.

تغذیه و کوددهی باغ گردو قسمت اول اینجا کلیک کنید

۳. روش کانال کود:

این روش شبیه چالکود ولی در ابعاد بزرگتر در دو طرف درخت انجام می شود. اجرای کار در فصل خواب ترجیحا با بیل مکانیکی صورت می گیرد. در شرایطی که نفوذپذیری خاک کم باشد و در صورت وجود لایه های سخت و سنگلاخی بودن خاک اطراف درخت، اجرای کانال کود، یک روش اصلاحی بلند مدت خواهد بود. هرچند هزینه عملیات آن به نسبت بیشتر و اجرای آن در بعضی شرایط باغی، مشکل است.

۴. روش محلول پاشی:

محلول پاشی روشی میانبر برای رساندن مواد غذایی به برگها و اندام هوایی درخت محسوب می شود و در نتیجه اثربخشی سریع تری دارد. بارندگی ها خصوصا باران های بهاری خود یک محلول پاشی طبیعی محسوب شده و درنتیجه عناصر ازت، گوگرد، منیزیم و… را به برگ ها منتقل می کند.
به کارگیری روش محلول پاشی در شرایط محدودیت های آب و خاک و گیاه نظیر شرایط آهکی خاک و وجود بی کربنات زیاد در آب آبیاری، خشکی خاک سطحی و کاهش فعالیت جذب مناسب ریشه اهمیت زیادی دارد. در اثر رقابت ریشه و اندام هوایی و همچنین به دلیل اثرات آنتاگونیسمی عناصر غذایی بر یکدیگر، جذب عناصر مهم نظير فسفر، آهن، روی، منگنز و… به شکل معمولی و از طریق ریشه ها از خاک دچار اختلال شده و محلول پاشی می تواند این نقیصه را برطرف نماید.
مواد منتقل شونده از این طریق خصوصا در شرایط کمبود شدید چندان چشمگیر نیست و نیاز به تکرار دارد؛ اما در بعضی موقعیت ها با انتقال به موقع عناصر مهم، همین مقدار هم بسیار اثربخش خواهد بود. برای مثال در گردو محلول پاشی کودهای مخصوص میوه بندی (Cu Zn
، B ، N ) در هنگام تورم جوانه ها و کودهای مخصوص گل انگیزی شامل کودهای میکرو و ماکرو در اوایل تیرماه بسیار مهم است. تلفيق بعضی سمپاشی های ضروری با محلول پاشی کودهای تقویتی در هزینه باغ مؤثر است.

برای اهداف جدید در غنی سازی محصولات کشاورزی نیز با محلول پاشی می توان در فصل نزدیک به برداشت کیفیت غذایی و ماندگاری محصول را افزایش داد.
گفتنی است بعضی عناصر غذایی مانند منگنز و کلسیم به کندی در گیاه حرکت می کنند و خصوصا برای رفع کمبود کلسیم میوه، در مدت زمان کوتاه تقریبأ راهی جز محلول پاشی وجود ندارد.لازم به ذکر است کودهای نانو در حال حاضر تولید شده و از محلول پاشی اب. کودها اثرات شایان توجهی گزارش شده است.
از نکات مهم در محلول پاشی اینکه در زمان اجرای کار بهتر است دمای محیط کمتر از ۲۹°C و رطوبت نسبی محیط بیشتر از %۷۰ باشد؛ بنابراین ترجیحا باید کار در ساعات خنک و پس از آبیاری باغ انجام شود. مصرف مویان یا مایع ظرفشویی۰ / ۵ در هزار در افزایش جذب مؤثر است.

ضمن اینکه مصرف کود اوره نیز جذب فسفر، مولیبدن، منیزیم و آهن را افزایش میدهد. PH آب موردنظر بهتر است کمی اسیدی باشد. برای اسیدی شدن محلول خصوصا برای جذب بهتر اوره و فسفات و سولفات آهن می توان اسیدسولفوریک غلیظ را به مقدار ۰
/ ۵ تا ۱ میلی لیتر در یک لیتر آب، با احتیاط، مصرف کرد.

محلول پاشی یکدست و پودرشدن کامل محلول و خیس نشدن بیش از حد برگها جای دقت دارد. توجه به محدودیت های اختلاط انواع کودها نیز مهم است ولی به طور کلی در صورت وجود مشکل معمولا رسوب ایجاد می شود؛ بنابراین باید دقت شود محلول به دست آمده یکدست و صاف (بدون رسوب) باشد.

تغذیه و کوددهی باغ گردو قسمت اول اینجا کلیک کنید

۵. روش کود آبیاری:

مصرف کودهای شیمیایی به همراه آب باعث حرکت سریع مواد مصرفی به طرف ریشه ها می شود و معمولا امکان جذب بهبود پیدا می کند و میزان بهره گیری از کودهای شیمیایی به نسبت افزایش می یابد. این روش هم مؤثر و هم به صرفه بوده و انجام آن نیز نسبتا ساده است. با این حال به کارگیری این روش نیز با محدودیت هایی همراه است و فقط برای مصرف کودهای حل شدنی در آب کاربرد دارد.

با توسعه سیستم های آبیاری تحت فشار و تنوع تولید کودهای انحلال پذیر در آب در سال های اخیر و همچنین با افزایش دقت در اختلاط کودها، هم اکنون این روش یکی از روش های بسیار خوب تغذیه باغ هاست. در صورت وجوده دار، کودهای حل شده، از طریق تانک کود به سیستم تزریق می شود. در روش های آبیاری سنتی نیز می توان از بشكة شیردار برای این منظور استفاده کرد که البته بخش کود با آن چندان دقیق نیست و به دقت بیشتری نیاز دارد.

با کمک کود آبیاری امکان تقسیط و مصرف تدریجی کود در طول فصل رشد فراهم می شود و به این ترتیب مقادیر مناسب کود در مواقع مناسب همراه با آب آبیاری مصرف می شود. هدررفت کودها و آلودگی محیط زیست و آبهای زیرزمینی از این طریق حداقل خواهد شد. دراختیارداشتن اطلاعات مزرعه ای و نتیجة آزمون خاک و آب ضروری است. همچنین داشتن اطلاعات راجع به نحوه اختلاط و برهم کنش کودها در شرایط موجود آب و خاک مهم است که در ادامه به بعضی از آنها اشاره خواهد شد.

در روش کود آبیاری PH آب مصرفی در تانک کود بهتر است حدود ۶ / ۵ باشد و در صورت افزایش درجه حرارت تا میزان ۶۰تا ۷۰ درجه سانتی گراد میزان حلالیت کودها افزایش میابد .

علاوه بر اضافه نمودن کودهای محلول به آب اصلاح PH آب آبیاری و حذف کربنات ها با استفاده از اسیدها نظیر اسید فسفریک مفید است، همچنین استفاده از سلام دوستان اسید سولفوریک ضمن سهولت دسترسی اثرات مناسب و هزینه کمتری دارد ولی طبق نظر برخی اساتید مصرف آن با افزایش گوگرد اضافی باعث رسوب کلسیم به صورت گچ می گردد و در نتیجه ممکن است در برخی شرایط باعث کمبود کلسیم گردد .

مصرف اسید نیتریک نیز به خوبی اصلاح و احداث باغ های گردو ها را افزایش می دهد و با وجود خطرات فیزیکی و هزینه بیشتر خصوصا در شرایط کمبود کلسیم مصرف آن ارجعیت دارد .
برای تعیین مقدار اسید مورد نیاز به صورت مزرعه ای پس از تهیه یک لیتر آب ان منبع آبی مورد نظر با افزودن قطره به قطره اسید و اندازه گیری PH با یک دستگاه pH متر دستی میتوان مقدار اسید مصرفی را تا رسیدن به PH مورد نظر مثلا تا حدودی محاسبه و با تناسب مقدار مورد نیاز برای کل حجم آب را تعیین نمود. لازم به ذکر است همیشه باید اسید را به آب اضافه نمود نه بر عکس و همینطور انواع کلات هاو کودهای حاوی آمونیوم را نباید با اسید مخلوط کرد.

۶. روش تزریق کود به درخت:

تزریق مستقیم مواد غذایی و حتی بعضی سموم به درخت روشی است که در سال های اخیر بیشتر به آن توجه شده است. این روش نیز در شرایط وجود محدودیت های آب و خاک و مشکلات ریشه، برای بهبود جذب انجام می شود.
علی رغم اثربخشی های بارزی که این روش در رفع کمبود عناصر غذایی دارد، به دلیل آسیبی که به تنه اصلی درخت وارد می کند چندان از آن استقبال نشده؛ با این حال در شرایط کمبود شدید خصوص کمبود کلروز آهن و روی و منگنز، استفاده از این روش مؤثرترین تدبیر است.

برای این منظور می توان محلولی از کودهای سولفات آهن، سولفات روی، اسیدبوریک و سولفات مس (هرکدام ۲ در هزار) به همراه هشتصد سانتی متر مکعب اسیدسولفوریک نیم نرمال تهیه و با کمک دستگاه گریس پمپ یا سرنگهای معمولی دامپزشکی استفاده کرد.

همچنین استفاده از دستگاههای تزریق پنوماتیک و هیدرولیکی در سطوح وسیع راهگشاست.
زمان انجام تزریق در طول فصل رشد از بهار تا پاییز بوده و با جریان شیره نباتی مؤثر واقع می شود؛ ولی به نظر می رسد در اواخر اسفندماه و اوایل فرودین ماه مناسب تر PH را کاهش می دهد و ضمن تامین مقادیری نیتروژن نیتراتی و بهبود شرایط جذب ریز مغذی ها همچنین جذب کاتیون باشد هر چند مجددا به تکرار نیاز دارد. انجام این عمل در فصل گرما توصیه نمی شود و انجام آبیاری مناسب و ترمیم محل زخم ضروری است.
برای این کار چند سوراخ به عمق ۵ سانتی متر و با کمی فاصله از هم روی تنه مدل درخت و در جهات مختلف ایجاد می شود. ایجاد سوراخها به قطر ۵/• سانتی متر و کمی مایل به سمت پایین با مته (دریل) صورت می گیرد. غلظت مواد کردی برای تزریق حداکثر ۰ / ۵ تا ۱ درصد است و باید از تزریق غلیظ مواد اجتناب کرد.

تغذیه و کوددهی باغ گردو قسمت اول اینجا کلیک کنید

  با وجود گستردگی و پیچیدگی های مسائل مربوط به تغذیه و جمع بندی مطالب ارائه شده و به طور خلاصه زمان بندی و تنظیم برنامه کوددهی و اقدامات فرضی برای تغذيه یک باغ گردو، به طور عمومی تدابیر زیر نتیجه گیری می شود:

1. -تهیه به موقع نمونه خاک و آب و نمونه برگ برای آزمایش؛
2. تهیه به موقع کود حیوانی از بهار و تابستان سال قبل و انجام مراحل فراوری کود؛
3. در صورت امکان تهیه یا آماده سازی انواع کمپوست های اشاره شده؛
4. انتخاب و تهیه کودهای شیمیایی متناسب و با کیفیت و قیمت مناسب؛
5. در صورت لزوم تعیین برنامه اصلاح PH آب آبیاری با اسید نظیر اسید نیتریک؛

 

• ۱- در صورت تشخیص برای اصلاح کل خاک، اجرای روش پخش سطحی و برگردان کود حیوانی و کمپوست و بر حسب آزمون خاک، استفاده از سایر مواد اصلاحی نظیر گوگرد، ماسه بادی، خاک معدنی زئولیت، خاک زارعی مرغوب، کودهای شیمیایی پتاسه و منیزیمی و مقادیری کود ازت در فصل خواب. 
• ۲-انجام محلول پاشی میوه بندی در پاییز و اواخر زمستان.
• ۳-تأمين ازت موردنیاز ترجیحا به صورت سولفات آمونیوم و یا کود اوره در اوا زمستان، بخشی در چالکود و مابقی به تقسیط همراه با آب آبیاری در اوایل و اواسط فصل رشد.
• ۴- تأمین فسفات موردنیاز با استفاده از کود سوپرفسفات ساده و یا ترییا د چالکود همراه با مایۂ تلقيح.
• ۵-در صورت امکان، برای تأمین ازت و فسفر استفاده از روش کود آبیاری به جای چالکود به خاطر سهولت کار. استفاده از کود اسید فسفریک به اضافه سولفات آمونیوم یا به جای این دو در اولویت بعدی استفاده از فسفات آمونیوم همراه با آبیاری های اولیه.
• ۶-تأمین پتاسیم و منیزیم موردنیاز با استفاده از کود سولفات پتاسیم منیزیم یا مخلوط سولفات پتاسیم و سولفات منیزیم در چالکود یا همراه با آب آبیاری در طول فصل رشد و به ویژه همزمان با پر کردن مغز، در اواخر فصل.
• ۷-تأمین گوگرد موردنیاز علاوه بر مقادیر موجود در سایر کودهای مصرفی.به صورت گوگرد گرانوله مخلوط با مايه تلقيح تیوباسیلوس در چالکود یا پخش سطحی یا شخم خاک سایه انداز.
• ۸-تأمين عناصر ریزمغذی با استفاده از کودهای سولفات روی، سولفات آهن، سولفات مس، سولفات منگنز و اسید بوریک از طریق چالکود در فصل خواب و اجبارا از طریق سیستم آبیاری در طول فصل. در صورت ضرورت و در شرایط خاص آهکی با پذیرش هزینه بیشتر، استفاده از انواع کلاتهای موجود در بازار به فرم.
• ۹- برای تکمیل تغذیه و در شرایط خاص برای تسریع اثر عناصر غذایی، محلول پاشی نیترات آمونیوم یا اوره، اسید فسفریک یا فسفات آمونیوم، نیترات پتاسیم، سولفات منیزیم، اسیدبوریک، سولفات منگنز، سولفات روی، سولفات آهن، سولفات مسی و در صورت نداشتن اطلاعات فنی برای سهولت کار و با صرف هزینه بیشتر، استفاده از کودهای کامل حاوی میکروالمنت ها و ماکروالمنتها. همچنین در صورت ضروت، مصرف کود کلرور کلسیم در طول فصل رشد و آخر فصل یا نیترات کلسیم تا قبل از آخر فصل.
• ۱۰- استفاده از سایر کودهای زیستی نظیر اسپور قارچ مایکوریزا در چالکود و در مجاورت ریشه و در صورت امکانگاه، مصرف سایر کودهای زیستی همراه با آب آبیاری.
• ۱۱-به کارگیری روش تزریق در شرایط خاص و برای درختان با کمبود شدید همراه با استفاده از ترکیب سولفات آهن، سولفات روی، اسید بوریک، سولفات مس و اسیدسولفوریک رقیق شده.

تغذیه و کوددهی باغ گردو قسمت اول اینجا کلیک کنید

مسمومیت بعضی از عناصر غذایی: کلر، بور، سدیم. درختان گردو به فزونی مقادیر این عناصر حساس اند و مسمومیت این عناصر ضمن کاهش رشد باعث سوختگی نوک و حاشیه برگها و درنهایت ریزش آنها می شود. این عوارض اواسط و اواخر تابستان مشهود است. در مواقع زيادبود این عناصر به ویژه بور و سدیم، وجود کلسیم در خاک نقش تعدیل کننده دارد.

وجود سدیم اضافی علاوه بر اثرات مستقیم به طور غیر مستقیم نیز باعث تخریب ساختمان خاک و کاهش نفوذپذیری می شود ، سلامتی و شادابی درختان گردو نیز بستگی زیادی به مقدار مناسب بور دارد. در شرایطی که کمبود بور در خاک نداشته باشیم با مصرف زیاد پتاسیم ، تجمع بور در برگ های گردو افزایش می یابد ولی اگر مقدارب بور خاک کم باشد غلظت بالای پتاسیم باعث کمبود بور می شود .

این در حالی است که در شرایط کمبود مصرف پتاسیم هم مقدار جذب بور کاهش می یابد؛ بنابراین مصرف متناسب کودهای پتاسیمی مهم است. برای رفع مشکل مسمومیت بور، استفاده از روش های آب شویی،مصرف ازت بیشتر و گاهی مصرف آهک توصیه شده است.
کلسیم نیز اثر متفاوتی دارد و مصرف آن در شرایط کمبود بور باعث تشدید کمبود بور شده و با زیادی مصرف کلسیم مسمومیت بور کاهش می یابد. در شرایط زیادی بور علائم کمبود منگنز نیز ظاهر می شود. در خصوص مسمومیت کلرور سدیم نیز آبشویی مفید است و در این راستا مصرف گچ و سپس آب شویی با آب مناسب برای کاهش اثرات مخرب سدیم انجام می شود.

با این حال، در مناطق کوهستانی معمولا میزان سدیم آب و خاک زیاد نیست و حتی مصرف کلرید سدیم نمک طعام) توسط برخی از باغداران مفید گزارش شده است. علت این امر را می توان این گونه توجیه کرد که در مناطق مرتفع معمولا EC آب و خاک پایین است و از طرفی در باغهای قدیمی با تخلیه پتاسیم خاک، جایگزینی سدیم به جای پتاسیم توسط درخت امکان پذیر است و باعث رفع بخشی از نیاز غذایی درخت می شود. و مصرف بیشتر کودهای ازته و پتاسیم اثرات مسموم کنندگی کلر و سدیم را کاهش می دهد.

تغذیه و کوددهی باغ گردو قسمت اول اینجا کلیک کنید